26.1.10

Hunger

Παρασκευή 29/01/2010 Καρλόβασι ώρα 9.00 μμ
30/01/2010 Σάββατο-31/01/2010 Κυριακή Βαθύ ώρα 8.30 μμ

Director:Steve McQueen
Writers:Steve McQueen (written by) Enda Walsh (writer)
Release Date:2 October 2008 Genre:Drama | History Runtime:96 min
Country:UK | Ireland Language:English Color:Color
Distribution: Seven Films

Cast:

Beaten Prisoner
Ray Lohan
Gerry
Ray's mother
Mrs. Lohan
Prison Guard
Davey
Father Moran
Priest
Mrs Sands
Stephen Graves - Prison guard
Mr Sands
William
Η φυλάκιση και η πορεία προς το θάνατο του Bobby Sands, μέλους του IRA, που το 1981 πραγματoποίησε απεργία πείνας για 66 μέρες ως αντίδραση στην άρνηση της βρετανικής κυβέρνησης να αναγνωρίσει ως πολιτικούς κρατούμενους τα συλληφθέντα μέλη της οργάνωσης του Ιρλανδικού Απελευθερωτικού Μετώπου.
Στα τριάντα εννέα του χρόνια ο Αγγλος Steve McQueen, στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο κρατά ακίνητη την κάμερα του μπροστά στις έξι τελευταίες εβδομάδες της ζωής του Bobby Sands με ανατριχιαστικό ρεαλισμό. Από την αρχή θυμίζει αποστειρωμένο, βορειοευρωπαικό σινεμά που προσπαθεί να συγκινήσει και να ενοχλήσει τις αισθήσεις του θεατή. Η σειρά των σκηνών υποδειγματική, η ιδιαίτερη καλλιτεχνική φύση του δημιουργού είναι ορατή και με το παραπάνω, κυρίως στη φωτογραφία. Μουσική δεν υπάρχει. Ο ρεαλισμός μοιάζει να απαιτεί σιωπή. Λίγοι είναι και οι διάλογοι. Ο πρωταγωνιστής παίζει περισσότερο με τα κόκαλα - που γίνονται όλο και πιο αιχμηρά σκαλίζοντας το δέρμα του - και χωρίς να είναι κακός νιώθεις ότι το μεγαλύτερο μέρος της ερμηνείας του οφείλεται στον άνθρωπο που κρατά την κάμερα και τον καθοδηγεί.
Κάτοχος του διαβόητου βραβείου Turner, o Steve McQueen ήταν έως τώρα διάσημος για τη δουλειά του ως εικαστικός και ειδικά για τη σειρά φωτογραφιών που τράβηξε στο Ιράκ. Με το Hunger κατέκτησε τη Χρυσή Κάμερα πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη στο φεστιβάλ των Καννών όμως παρότι θα περίμενε κανείς από μια τέτοια μετάβαση από το χώρο των εικαστικών στο σινεμά, ο McQueen δε βασίζεται σε εύκολα, φορμαλιστικά τερτίπια για να φτάσει στο κόκκαλο. Αντίθετα επιδεικνύει σπάνια αυτοσυγκράτηση και μια αποστασιοποίηση που αναδεικνύει τη φρικωδία χωρίς να ωραιοποιεί, να κρίνει ή να κραυγάζει τα αυτονόητα, όσο κι αν τα τεκταινόμενα επί της οθόνης ενδέχεται να ταράξουν ακόμα και τους πιο αναίσθητους θεατές.
Με ελάχιστους διαλόγους αφήνει κατά μέρος τις ιδεολογικές ιαχές για μια συμφωνία ωμής, ακατέργαστης βίας, ψυχολογικής και σωματικής. Μονάχα μία εκτεταμένη σκηνή διαλόγου ανάμεσα στον Sands και έναν ιερέα ανατέμνει με ακρίβεια την ταινία στη μέση και ξεμπερδεύει μια για πάντα με την πολιτική και ηθική διάσταση μιας τόσο δραματικής απόφασης, όπως η αποχή από την τροφή, αλλά και της ιδεολογίας που την προκάλεσε. Από 'κει και πέρα μιλάει κυρίως το σώμα και η ακραία μεταχείρισή του από τους βασανιστές αλλά και από τον ίδιο τον κάτοχό του.
Στο φόντο η αμείλικτη φωνή της Margaret Thatcher διακηρύσσει την επίσημη στάση της βρετανικής κυβέρνησης: την άρνηση αναγνώρισης του δικαιώματος του πολιτικού κρατουμένου στους συγκεκριμένους φυλακισμένους και τον μη διαχωρισμό τους από τους κοινούς εγκληματίες. Η ίδια η αντιμετώπισή τους όμως από τις επίσημες αρχές διαψεύδει ειρωνικά τα λεγόμενά της. Αν και τα εν λόγω περιστατικά μοιάζουν πλέον με μακρινό εφιάλτη βγαλμένο από τις πιο σκοτεινές σελίδες της βρετανική ιστορίας, οι αναλογίες με τα πολύ πιο πρόσφατα γεγονότα στο Guantanamo και το Abu Ghraib είναι παραπάνω από εμφανείς.
http://mixtape.gr http://movieworld.gr

18.1.10

Happy-Go-Lucky -Τυχερή κι Ευτυχισμένη



Παρασκευή 22/01/2010 Καρλόβασι ώρα 9.00 μμ
Σάββατο 23 και Κυριακή 24/01/2010 Βαθύ ώρα 8.30 μμ

Director:Mike Leigh
Writer:Mike Leigh
Release Date:2 October 2008
Genre:Comedy | Drama Runtime:118 min
Country:UK Language:English Color:Color

Filming locations: Camden- Finsbury Park Road, London, Distribution: Odeon SA

 

Cast:


  Η Poppy, μια τριαντάχρονη δασκάλα δημοτικού, αντιμετωπίζει τη ζωή σαν θείο δώρο χαμογελώντας επί 24ώρου βάσης και καταβάλλοντας φιλότιμες προσπάθειες να κάνει και τον υπόλοιπο κόσμο να χαμογελάσει μαζί της.
  Η νέα ταινία του βαρύ κι ασήκωτου Mike Leigh μοιάζει με ανάσα δροσιάς στην εξαιρετική αλλά δυσκολοχώνευτη φιλμογραφία του. Στηρίζοντας εξολοκλήρου το νέο του εγχείρημα στους λεπτεπίλεπτους ώμους της Sally Hawkins, αφήνει το χαμόγελό της να τον πάει όπου θέλει αυτό, χωρίς την παραμικρή διαθέση να της επιβάλει την έμφυτη απαισιοδοξία του. Και σαν να μην έφτανε αυτό, αφήνει την πολύχρωμη γκαρνταρόμπα της να διεισδύσει σιγά-σιγά στα κάδρα του, μολύνοντας με την καλή της διάθεση τη συνήθως μουντή παλέτα του.
  Η Poppy μπορεί να είναι μια χαμηλόμισθη δασκάλα που μοιράζεται εδώ και δέκα χρόνια το ίδιο φοιτητικό διαμέρισμα με την καλύτερή της φίλη, η καθημερινότητά όμως μοιάζει μαγευτική για τον απλούστατο λόγο ότι την απολαμβάνει πραγματικά. Οι τυχόν εντάσεις δεν εξελίσσονται ποτέ σε τίποτα χειρότερο από ένα ανασήκωμα των ώμων και ένα χαμόγελο κατανόησης, ακόμα κι αν πρόκειται για κατά μέτωπων επίθεση από ανισόρροπο δάσκαλο οδήγησης που παρεξηγεί τις φιλικές της προθέσεις με ανελέητο φλερτ.
  Τυχερή και ευτυχισμένη, δραστήρια και ακούραστη, χαμογελαστή και αστεία, δασκάλα και μαθητευόμενη, έξυπνη αλλά με όχι επιβλητικές γνώσεις, συγκινητική μα όχι δακρύβρεκτη, ζωντανή και με επίδραση στους γύρω της, δραστήρια μα ποτέ κουρασμένη...Ευαίσθητη αλλά καθόλου μελοδραματική, θεόμουρλη αλλά σου εμπνέει εμπιστοσύνη. Πάνω από αυτό το κορίτσι ο Μάικ Λι στέριωσε το αστέρι της αισιοδοξίας το οποίο στο διάβα του σπέρνει ζωντάνια και αστερόσκονη θετικής σκέψης. Η Πόπι έχει βρει, η τυχερή, τον τρόπο να περνά καλά με τα απλά και καθημερινά, να γελά και να αστειεύεται, να σπέρνει θετική ενέργεια και σκέψη σε όλους. Χωρίς να κάνει κάτι το ιδιαίτερο, απλώς ζει τη ζωή της, διδάσκει και συγκρούεται με τα πιτσιρίκια της τάξης της, βγαίνει με φίλες, κάνει μαθήματα οδήγησης με ιδιόρρυθμο δάσκαλο χωρίς αυτό να την ενοχλεί, κάνει επίσης μαθήματα χορού, τρώει, μαγειρεύει, κάνει βόλτες στο βόρειο Λονδίνο, ερωτεύεται και ονειρεύεται σε ανάλαφρο, πολύχρωμο σύμπαν.
  Σε αυτό το μάθημα χαράς της ζωής ελλοχεύουν μικρές θλίψεις που γίνονται το αλατοπίπερο της ιστορίας. Γοητευτική «κανέλα» βέβαια η πρωταγωνίστρια του Σάλι Χόκινς . Καλύπτει όλα τα άλλα μυρωδικά με το μπρίο, τη ζωντάνια, το χαμόγελο και την ενέργεια της που βγαίνει έξω από την οθόνη και πλημμυρίζει τις αίθουσες. Γύρω από την δική της αύρα πολλά ξεχνιούνται, οι υπόλοιποι χαρακτήρες για παράδειγμα, αλλά ποιος νοιάζεται για κανέναν άλλον εκτός της Πόπι; Ο δάσκαλος της οδήγησης βέβαια απολαυστικός μέχρι το...τελευταίο φρένο! Οταν φτάσει στο φινάλε μπορεί να μην πιστεύετε ότι μόλις τελείωσε ταινία του Μάικ Λι αλλά θα την έχετε απολαύσει εξίσου – αν και με σίγουρα διαφορετικό τρόπο - με τις προηγούμενες δουλειές του.
  Ο Leigh επιτρέπει στην αλαφροΐσκιωτη ηρωίδα του να βγαίνει αλώβητη από κάθε είδους στενάχωρη κατάσταση, αγγίζοντας φευγαλέα πλειάδα «δύσκολων» θεμάτων όπως η μοναξιά, η οικογένεια, οι επαγγελματικές φιλοδοξίες και ο έρωτας. Ποτέ όμως δεν κοντοστέκεται περισσότερο από μια σκηνή στο καθένα, αφήνοντας στο θεατή την πρωτοβουλία να συλλογιστεί όποιο του ταιριάζει.
http://mixtape.gr http://movieworld.gr

http://www.youtube.com/watch?v=Sd4EG6BeDV0 

13.1.10


Παράδεισος στη Δύση

15/01/2010 Παρασκευή Καρλόβασι ώρα 9.00 μμ
16/01/2010 Σάββατο-17/01/2010 Κυριακή Βαθύ ώρα 8.30 μμ
Eden à l'Ouest-Eden is West
Παράδεισος στη Δύση



Director:Costas Gavras
Writers:Costas Gavras -Jean-Claude Grumberg
Release Date:19 February 2009
Genre:Drama Runtime:France:110 min Country:France | Greece | Italy
Language:French | German | Greek | English Color:Color
Filming locations :Avenue des Champs-Élysées -Cabaret Le Lido-Opéra Garnier-Station de métro Concorde ,Paris-Col du Lautaret, Hautes-Alpes, France-Greece Distribution: Odeon SA

Cast:



Eίναι αξιοθαύμαστη και αξιοσέβαστη η συνέπεια με την οποία ο Κώστας Γαβράς όλα αυτά τα χρόνια δουλεύει στο σινεμά. Οι ταινίες του πάντα έχουν να κάνουν με τον άνθρωπο, με το δίκαιο, με την ηθική των πραγμάτων. Οπως ο «Παράδεισος στη Δύση», που είναι και ελληνική παραγωγή, μια ιστορία που θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε στον αναπτυγμένο κόσμο. Ηρωας είναι ο Ηλίας, ένας λαθρομετανάστης που ξεβράζεται στην παραλία ενός πολυτελούς ξενοδοχείου, με σκοπό να φτάσει στο Παρίσι. Στην προσπάθειά του, θα γίνει αντικείμενο ερωτικής επιθυμίας, θα τον εκμεταλλευτούν, θα του δείξουν καλοσύνη, θα κλέψει, θα τον κλέψουν, θα παρακαλέσει, θα τον βοηθήσουν. Ενας ταχυδακτυλουργός τού λέει «αν έρθεις στο Παρίσι, έλα να με βρεις» και ο Ηλίας στηρίζει σε αυτήν τη χαλαρή υπόσχεση όλες τις ελπίδες του. Οι ελπίδες όμως, όπως μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς, είναι μάταιες. Τα πράγματα δεν είναι εύκολα σχεδόν για κανέναν, και πολύ περισσότερο για έναν λαθρομετανάστη που ονειρεύεται να γίνει βοηθός μάγου στο παρισινό «Lido». Ο «Παράδεισος στη Δύση» έχει όλα τα καλά στοιχεία που περιμένει κανείς από μια ταινία του Κώστα Γαβρά με σκέψη και ενδιαφέρον για τον άνθρωπο, στοιχεία που κορυφώνονται στο δυνατό και συγκινητικό φινάλε. Πολύ καλός είναι στον κεντρικό ρόλο ο Ρικάρντο Σκαμάρτσιο, ενώ από τις ελληνικές συμμετοχές ξεχωρίζει το ζευγάρι των υστερικών «Ελληναράδων» Ιεροκλή Μιχαηλίδη και Αννυς Λούλου. Μία ακόμη ταινία του Γαβρά με σκέψη, ανθρωπιά αλλά και προβληματικό πρώτο μέρος.
Σαράντα χρόνια μετά το «Ζ», ο Κώστας Γαβράς παρουσιάζει την πρώτη ελληνογαλλική ταινία του, ακολουθώντας έναν λαθρομετανάστη από τις ακτές της Ελλάδας, όπου τον ξέβρασε η θάλασσα, μέχρι τα Ηλύσια Πεδία. «Ο ήρωάς μου ζει μια περιπέτεια σαν τον Οδυσσέα. Με τη διαφορά ότι δεν επιστρέφει στο σπίτι του, αλλά αναζητά μια καινούργια εστία», λέει ο σκηνοθέτης.
Το «Παράδεισος στη Δύση», μας εκπλήσσει ευχάριστα, δίνοντας μια ονειρική διάσταση στο ταξίδι του άμοιρου Ηλία - ένας κινηματογραφικός ήρωας με ελληνικό όνομα και μάλλον αλγερινή καταγωγή.
Ο Γαβράς ξεκαθαρίζει εξαρχής τις προθέσεις του χαράσσοντας μια λεπτή γραμμή πλεύσης ανάμεσα στην κωμωδία και στο δράμα. Το κωμικό στοιχείο εμπεριέχει το τραγικό και τούμπαλιν από το πρώτο μέχρι το τελευταίο καρέ της ταινίας. Ο λαθρομετανάστης, που πορεύεται από την Ανατολή με προορισμό τη Δύση, καταφέρνει διαρκώς να επιβιώνει.
Αφενός γιατί το όνειρο λειτουργεί ως εφαλτήριο που τον τινάζει στο επόμενο επεισόδιο αυτής της μικρής οδύσσειας. Αφετέρου γιατί ο επίγειος παράδεισος της Δύσης δεν κατοικείται αποκλειστικά από σατανάδες. Ακόμη και στο τέλος, όπου όλα δείχνουν πως το όνειρο του Ηλία θα γίνει χίμαιρα, ο Γαβράς συνεχίζει να κοιτάζει τον ορίζοντα.
Ονομάζεται Ηλίας και παρότι όλοι όσους συναντάει προσπαθούν να διορθώσουν την προφορά -μήπως Αλίας ή Αλί; - έτσι ώστε το αποτέλεσμα να «ταιριάζει» καλύτερα σε μετανάστη, εκείνος επιμένει. Για τους ανθρώπους με τους οποίους έρχεται σε επαφή, στη διαδρομή του από την Ελλάδα στη Γαλλία, είναι μάλλον μουσουλμάνος, ασφαλώς ξένος, νέος και όμορφος ώστε να γεννά επιθυμίες και πάθη, «άγραφος» ώστε να προβάλλονται πάνω του οι κακές και καλές πλευρές της δυτικής κοινωνίας.
Στον Ηλία, ο Κώστας Γαβράς συνοψίζει την άποψή του για τον σύγχρονο κόσμο. Το βλέμμα του πάνω στις αντιφάσεις, τις προκαταλήψεις, τους κινδύνους, του δυτικού Παράδεισου είναι αμείλικτο, παρά τον διακριτικό χειρισμό, το υποδόριο χιούμορ, τη φαινομενικά ανάλαφρη διάθεση. Ο Ηλίας δεν ανταποκρίνεται στο «στερεότυπο» του μετανάστη. Ερχεται από μια χώρα που δε μαθαίνουμε ποτέ και μιλάει -ελάχιστες φράσεις προφέρει- μια γλώσσα άγνωστη. Ο «Παράδεισος στη Δύση» κρύβει ένα βαθύτατο σαρκασμό πίσω από ένα καλογυαλισμένο χαμόγελο. Ο Κ. Γαβράς δοκιμάζει την τεχνική της αφύπνισης χωρίς να διαταράσσει εμφανώς τον εγκατεστημένο εφησυχασμό. Η ταινία είναι πολιτική αλλά όχι με τον τρόπο που ήταν το «Τσεκούρι» ή το «Αμήν». Είναι λιγότερο οξύς, ο στόχος ενίοτε θολώνει, αργεί να «δράσει» στον θεατή. Ομως, από το δεύτερο μέρος και μετά, μόλις ο ήρωας διασχίσει τα ελληνικά σύνορα, η ταινία επιταχύνει, βρίσκει ρυθμό, ανάσα, ενδιαφέρον, καλπάζει σε ένα ευρηματικό, απογειωτικό και ταυτόχρονα ρεαλιστικό φινάλε. Ο σκηνοθέτης ήθελε να αποφύγει το προφανές: το ζόφο, τη σκληρότητα, την περιθωριοποίηση, την εγκατάλειψη. Γι' αυτό και το κεντρικό πρόσωπο, ο μετανάστης, είναι μια σύνθεση γενιών, εποχών, προθέσεων. Ο Ηλίας λειτουργεί σαν σύμβολο. Είναι ευφυής, γοητευτικός, προσαρμόζεται γρήγορα, ξέρει -θέλει- να επιβιώνει. Εχει έναν ηθικό κώδικα απαρέγκλιτο. Η προσβολή της αξιοπρέπειας, η «ηθική του δικαίου», που αποτελεί και τη ραχοκοκαλιά του έργου του Κ. Γαβρά είναι, κι εδώ, συνθήκη σαφής και αδιαπραγμάτευτη.
Δίπλα από τον ήρωα παρελαύνει μια κοινωνία απορροφημένη από τον εαυτό της, τα θεμέλιά της τρίζουν παρά τη φαινομενική ευημερία. Τα πτώματα των λαθρομεταναστών στο πολυτελές θέρετρο, η διαρκής παρουσία μιας αόριστης απειλής (ως ελεγκτικού μηχανισμού με στολή ή χωρίς), η σκηνή στο εργοστάσιο με τους Γάλλους και τους λαθρομετανάστες εργαζόμενους, οι ποικίλες σύντομες συναντήσεις στο Παρίσι (σε κάθε διασταύρωση και ένα σχόλιο), ο ξένος ως «σκοτεινός θάλαμος που εμφανίζει τον εαυτό μας» (με τα λόγια του σκηνοθέτη). Και, βέβαια, το όνειρο: με τη μορφή ενός μάγου - ταχυδακτυλουργού. Μήπως «μόνο ένας μάγος μπορεί να σώσει τον κόσμο;» αναρωτιέται ο πορτιέρης στο παρισινό «Λίντο». Η ταινία είναι πυκνή χωρίς να είναι μεγαλόστομη, ανάλαφρη χωρίς να είναι λιποβαρής. Το γέλιο παγώνει ένα βήμα πιο κάτω, η κριτική δεν γίνεται ποτέ καταγγελία. Ο «Παράδεισος στη Δύση» είναι μια έξυπνη ταινία, που υπογραμμίζει χωρίς να διδάσκει. Δηλώνει την ανησυχία ενός σκηνοθέτη, που, παρά τα 76 του χρόνια, δεν έχει σημάδια κόπωσης. Προσπαθεί να μιλήσει για την κοινωνία και την πολιτική με τρόπο άμεσο αλλά όχι τετριμμένο. Από τον Ρικάρντο Σκαμάρτσιο (πρωταγωνιστή) ώς τους καμέο ρόλους, οι ερμηνείες είναι, όλες σχεδόν, υποδειγματικές: σε «διάλογο» μεταξύ τους, με οικονομία και μέτρο.
http://trans.kathimerini.gr

6.1.10

Βάλς με τον Μπασίρ

08/01/2010 Παρασκευή ώρα 9.00 μμ Καρλόβασι
09/01/2010 Σάββατο-10/01/2010 Κυριακή ώρα 8.30 μμ Βαθύ
Vals Im Bashir-Waltz with Bashir
Βάλς με τον Μπασίρ


Director:Ari Folman
Writer:Ari Folman
Release Date:1 January 2009 Genre:Animation | Biography | Drama | War
Runtime:90 min Country: Israel | Germany | France | USA | Finland | Switzerland | Belgium | Australia Language:Hebrew | German | English | Arabic Color:Color Distribution: Seven Films


Cast:

Himself (voice)
Himself (voice)
Himself (voice)
Himself (voice)
Carmi Cna'an (voice)
Boaz Rein-Buskila (voice)
Himself (voice)
Herself (voice)

Ένας άντρας ξενυχτά σε ένα μπαρ. Τον λένε Άρι και είναι σκηνοθέτης. Συνομιλεί με έναν φίλο του που του εξομολογείται πως κάθε βράδυ στον ύπνο του τον κυνηγούν 26 σκυλιά. Είναι ο επαναλαμβανόμενος εφιάλτης που τον ξυπνά κάθε νύχτα, οι τύψεις του που δεν δαμάζονται.
Κάθε βράδυ ο ίδιος αριθμός. Συμπεραίνουν πως αυτό θα έχει να κάνει και με τη θητεία των δύο ανδρών στον Ισραηλινό στρατό στον πρώτο πόλεμο του Λιβάνου στις αρχές της δεκαετίας του '80. Μόνο που ο Άρι δεν έχει την παραμικρή θύμηση από τον πόλεμο στον οποίο ήταν κι αυτός παρών.
Δεν θυμάται τίποτα, έχει διαγράψει αυτήτην αμαρτωλή περίοδο από τη μνήμη του κι αυτό τον ενοχλεί αφόρητα. Θέλει τρελά να τα ξεθάψει όλα κι έτσι ανατρέχει στους παλιούς συστρατιώτες του, πραγματικά πρόσωπα που εμφανίζονται επώνυμα για να διηγηθούν τη δική τους εκδοχή από το βρώμικο 1982, όταν το Ισραήλ εισέβαλε στο Λίβανο για να στηρίξει τους ακροδεξιούς Χριστιανούς φαλαγγίτες του Μπασίρ Τζεμαγιέλ ενάντια στους Παλαιστίνιους και Λιβανέζους αγωνιστές.
Στην οθόνη παρελαύνουν εικόνες χαζοχαρούμενων νεαρών φαντάρων που από την ευημερούσα καθημερινότητα του Ισραήλ βρίσκονται να οδηγούν σιδερόφρακτα άρματα και να γαζώνουν τις ακτές του Λιβάνου τραγουδώντας πολεμοχαρή τραγούδια απίστευτης εθνικιστικής γελοιότητας, και διακινδυνεύοντας τη ζωή τους για το γόητρο της Ισραηλινής πατρίδας που τόσο επίμονα τους έχουν πιπιλίσει στο μυαλό. Η Βηρυτός μια πόλη φάντασμα, ερείπια και γιγαντοαφίσες του δολοφονημένου πλέον Μπασίρ Τζεμαγιέλ. Ώσπου σε μια ανταλλαγή πυρών ένας από τους συμπολεμιστές του Φόλμαν τρελαίνεται, αρπάζει το μεγαλύτερο οπλοπολυβόλο της διμοιρίας και διασχίζει το δρόμο πυροβολώντας και χορεύοντας άτσαλα με φόντο τη φιγούρα του Τζεμαγιέλ, ένα σουρεαλιστικό, μακάβριο βαλς που χαρίζει τον τίτλο στην ταινία.
Ξετυλίγοντας το κουβάρι της μνήμης του ο Φόλμαν και οι συμπολεμιστές του φτάνουν να μας αφηγηθούν το αποκορύφωμα των (μέχρι τότε) εγκλημάτων του Σιωνιστικού Ισραήλ, την υποστήριξη που παρείχε στους οπαδούς του Τζεμαγιέλ,τις φασιστικές συμμορίες των Φαλαγγιτών στο να εισβάλουν στα προσφυγικά Πα-λαιστινιακά στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα του Λιβάνου και να σφάξουν εν ψυχρώ χιλιάδες άμαχους Παλαιστίνιους σαν αντίποινα για την εκτέλεση του ηγέτη τους. Είναι σοκαριστικές οι αφηγήσεις των φαντάρων και ενός δημοσιογράφου που διηγούνται με φοβερά ειλικρινή και αποστασιοποιημένο τρόπο το χρονικό της σφαγής. Οι περισσότεροι παραδέχονται ότι γνώριζαν ότι γινόταν γενοκτονία χωρίς να επεμβαίνουν, αντίθετα περιπολούσαν γύρω από τα στρατόπεδα ρίχνοντας φωτοβολίδες και περιμένοντας κάποιους άλλους να επέμβουν! Ο δημοσιογράφος αναφέρει ότι επικοινώνησε με τον τότε Ισραηλινό υπουργό άμυνας, τον διαβόητο Αριέλ Σαρόν για να τον ενημερώσει, μη γνωρίζοντας ότι ο Σαρόν ήταν βασικός εμπνευστής της σφαγής. Για την πράξη του αυτή ο Σαρόν καθαιρέθηκε ισοβίως από την Ισραηλινή κυβέρνηση, αλλά είκοσι χρόνια αργότερα εκλέχτηκε πρωθυπουργός της χώρας και συνέχισε το «θεάρεστο» έργο του!
Το τριήμερο λοιπόν 15-17 Σεπτέμβρη του 1982, λιβανικές φασιστικές παραστρατιωτικές οργανώσεις, κάτω από την καθοδήγηση και τη βοήθεια του Ισραήλ, έσφαξαν πάνω από 3.000 Παλαιστίνιους πρόσφυγες που διέμειναν στα δυο μαρτυρικά στρατόπεδα της Σάμπρα και της Σατίλα στη Βηρυτό. Σχεδόν το 80% των σφαγιασμένων ήταν παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι! Η συγκεκριμένη πράξη έχει καταγραφεί από την ιστορία στις πιο μαύρες σελίδες της.
Το νήμα της σφαγής, και της μνήμης του Αρι, αρχίζει να ξετυλίγεται με τον πρώτο πόλεμο του Ισραήλ στο Λίβανο στον οποίο ήταν φαντάρος. Μετά από αυτόν τον πόλεμο ήρθε σαν συνέχεια ο εμφύλιος πόλεμος. Και ακόμα περισσότερο η τοποθέτηση από τους Ισραηλινούς και τους Δυτικούς της ισραηλινής φασιστικής μαριονέτας που άκουγε στο όνομα Μπασίρ Τζεμαγιέλ (1982). Ο Λιβανέζος φαλαγγίτης Τζεμαγιέλ ήταν απόγονος του Πιέρε Τζεμαγιέλ, που ίδρυσε το κόμμα των φαλαγγιτών μετά από επίσκεψή του στη Γερμανία του Χίτλερ (1936).
Κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του Τζεμαγιέλ ένας ισχυρός εκρηκτικός μηχανισμός δολοφονεί τον μόλις εκλεγέντα πρωθυπουργό. Η δολοφονία του έλυσε τα χέρια των Ισραηλινών, οι οποίοι, έτσι και αλλιώς, είχαν καταλάβει 40 χιλιόμετρα κατά μήκος των συνόρων. Με αφορμή, λοιπόν, τη δολοφονία, τα γεράκια του Ισραήλ αποφασίζουν να καταλάβουν ολόκληρο το Νότιο Λίβανο και το πράττουν! Στο μεταξύ, πριν τη δολοφονία, πάνω από 11.000 στρατιώτες της Συρίας και της PLO, υπακούοντας σε διεθνή συμφωνία, έχουν αποχωρήσει από το Λίβανο, το οποίο, τώρα πια, βρίσκεται στα χέρια και στο έλεος του Ισραήλ. Αυτή η κατάσταση επισφραγίστηκε με τη σφαγή της Σάμπρα και της Σατίλα!
Το «Βαλς με τον Μπασίρ» αρχίζει σαν μυθοπλασία, με ύφος και ατμόσφαιρα στυλιζαρισμένου νουάρ-κόμικ, για να προσγειωθεί μετά από 87 λεπτά της ώρας στην πραγματικότητα. Στις ντοκιμαντερίστικες εικόνες της μεγάλης σφαγής. Το 1959, στο «Χιροσίμα αγάπη μου», μια εμβληματική ταινία του μοντέρνου ευρωπαϊκού σινεμά, ο Αλέν Ρενέ συνέθεσε μιαν αλληλουχία εικόνων από το παρόν και το παρελθόν μιας πόλης (η Χιροσίμα με ανοικτές τις πληγές της) και μιας Γαλλίδας ηθοποιού που ανακαλούσε στη μνήμη της το τραύμα ενός απαγορευμένου έρωτα από τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο συνειρμός και η ανασύνθεση της κατακερματισμένης μνήμης λειτούργησε λυτρωτικά στη «Χιροσίμα», στην οποία παλεύουν η ένταση (μνήμη) και η ηρεμία (λήθη). Τηρουμένων των αναλογιών το «Βαλς με τον Μπασίρ» είναι η καλύτερη απομίμηση (ηθελημένα ή όχι, δεν έχει καμιά απολύτως σημασία) της ταινίας του Ρενέ.
Κανένας πόλεμος δεν χωνεύεται εύκολα, πόσο μάλλον όταν ανήκεις σε λάθος στρατόπεδο. Παρόλο που οι 3.000 νεκροί του 1982 υποτίθεται ότι βαραίνουν αποκλειστικά τους Λιβανέζους Χριστιανούς Φαλαγγίτες - λυσσαλέα αντίποινα για τη δολοφονία του πολυαγαπημένου ηγέτη τους Μπασίρ Γκεμαγιέλ - ο συμμαχικός Ισραηλινός στρατός μόνο αθώος δεν ήταν.
Δεν είναι λοιπόν παράξενο που η εισβολή στη Βηρυτό έχει διαγραφεί πλήρως από τη μνήμη του Ari Folman. Το αξιοπερίεργο είναι ότι το συνειδητοποίησε 26 χρόνια μετά. Η μοναδική χρήση πραγματικών εικόνων επιφυλάσσεται για το τέλος, σαν απόδειξη ότι η φρίκη δεν ήταν προϊόν της σκηνοθετικής του φαντασίας αλλά η πιο σκληρή πραγματικότητα.
Το Waltz im Bashir είναι ένα εξαιρετικό καλλιτεχνικό έργο. Ενα έργο που συνδυάζει τις νέες τεχνολογίες στον κινηματογράφο με την καλή ποιότητα και το καλό γούστο.Γυρίστηκε με τη γνωστή τεχνική λήψης rotating* που εδώ, σε σχέση με άλλες ταινίες που τη χρησιμοποίησαν, π.χ. «Spartans», αποδείχτηκε πολύ γοητευτική και εξαιρετικά αποτελεσματική. Στο «Βαλς» οι ολόσωμες κινούμενες φιγούρες με την αργή διακοπτόμενη ανθρώπινη κίνηση και οι αλλοιωμένοι χρωματικά «νεκροί» χώροι δημιουργούν μια σπάνια δραματική ατμόσφαιρα, η οποία κάνει ακόμα πιο τραγικά τα γεγονότα που εξελίσσονται στην οθόνη. Η σκηνή, δε, του βαλς του Μπασίρ είναι σχεδόν αδύνατο να αποδοθεί με τόση δύναμη από πραγματικούς ηθοποιούς.
• rotating: Ο σκηνοθέτης φιλμογραφεί αληθινούς ηθοποιούς να ερμηνεύουν τους ήρωες της ταινίας. Στη συνέχεια βάζει το φιλμ που τράβηξε στην τρικέζα (μηχάνημα με το οποίο δημιουργείς τα κινηματογραφικά τρικ) και το επεξεργάζεται καρέ-καρέ. Πάνω στον άνθρωπο ηθοποιό «φοράει» το κινούμενο σχέδιο. Η παρέμβασή του δεν τελειώνει εκεί. Παρεμβαίνει στα χρώματα, στην κίνηση, κλπ. Για να συνειδητοποιήσετε το χρόνο και τον κόπο της δουλειάς θυμίζω πως σε κάθε δευτερόλεπτο περνάνε 24 καρέ μπροστά από τα μάτια μας. Πολλαπλασιάστε τώρα τα 24 καρέ του δευτερολέπτου με τη διάρκεια της ταινίας (87΄ )και θα καταλάβετε....
Πέρα πάντως από την αισθητική του αρτιότητα, το Βαλς με τον Μπασίρ αξίζει γιατί μέσα σε μια κρίσιμη διεθνή συγκυρία, τολμά να μιλήσει ανοιχτά για τη γενοκτονία της Σάμπρα και της Σατίλα, μια ιστορία που Ισραήλ και ΗΠΑ πολύ θα ήθελαν να παραμείνει θαμμένη στα αζήτητα. Για την Ισραηλινή κοινωνία αποτελεί πολιτικό ταμπού να ανοίγει κανείς Παλαιστινιακά ζητήματα και οι όποιες επικριτικές φωνές που κατά καιρούς ακούγονται στη χώρα περιορίζονται σε αφηρημένες επικλήσεις για ειρήνη, δεν μπορούν να συγκρουστούν με τη στρατηγική επιλογή του Σιωνισμού. Σ’αυτό το φόντο το Βαλς όχι μόνο συγκινεί για την αντιπολεμική σκοπιά του αλλά συμβάλλει στη γνώση της αλήθειας για τον πόλεμο του Λιβάνου. Κι αν με το να ζητήσει κανείς συγγνώμη δεν μπορεί να επανορθώσει μια κτηνωδία τέτοιου μεγέθους, έχει σημασία ποτέ και σε καμιά περίπτωση αυτή να μην ξεχαστεί.

http://www.mixtape.gr http://trans.kathimerini.gr http://www.myfilm.gr http://www1.rizospastis.gr
http://www.sek-ist.gr