Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2019

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΕΛΑΦΙΟΥ / THE KILLING OF A SACRED DEER (2017)

Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος

Σενάριο: Γιώργος Λάνθιμος, Ευθύμης Φιλίππου

Ηθοποιοί: Κόλιν Φάρελ, Νικόλ Κίντμαν, Μπάρι Κέγκαν, Ράφι Κάσιντι, Σάνι Σούλζικ, Αλίσια Σίλβερστοουν

Κατηγορία: Δράμα, θρίλερ

Χώρα: Η.Π.Α.

Διάρκεια: 121’

Διακρίσεις: Η ταινία έλαβε το βραβείο σεναρίου στο 70^ό φεστιβάλ των Καννών, ενώ ήταν υποψήφια και για τον Χρυσό Φοίνικα.

Ο Στίβεν είναι ένας διαπρεπής καρδιοχειρουργός, παντρεμένος με την Ανα, μία καταξιωμένη οφθαλμίατρο. Είναι ευκατάστατοι και ζουν ευτυχισμένοι με τα δύο τους παιδιά, τη δεκατετράχρονη Κιμ και τον δωδεκάχρονο Μπομπ. O Στίβεν έχει αναπτύξει φιλική σχέση με τον Μάρτιν, ένα δεκαεξάχρονο αγόρι, ορφανό από πατέρα, το οποίο μοιάζει να έχει υπό την προστασία του. Τα πράγματα παίρνουν ολέθρια τροπή όταν ο γιατρός συστήνει τον Μάρτιν στην οικογένεια του, αναστατώνοντας τον κόσμο τους, ενώ ο ίδιος καλείται να επιλέξει ανάμεσα σε μια ασύλληπτη θυσία και τον κίνδυνο να χάσει τα πάντα.

Υπάρχει μια σκηνή στην διάρκεια του φιλμ στην οποία ένας από τους χαρακτήρες λέει στον άλλο μετά από μια βίαιη πράξη του: «είναι συμβολικό, είναι μια μεταφορά». Ακόμη κι αν δεν το είχε κάνει σαφές, ή ακόμη κι αν η κόρη του ήρωα δεν είχε κάνει στο σχολείο μια εργασία για την οποία πήρε άριστα με θέμα την Ιφιγένεια, πάλι θα είχαμε αντιληφθεί ότι (κι) αυτή η ταινία του Λάνθιμου μιλά για περισσότερα από όσα αντανακλά η επιφάνειά της.

Η ενοχή, η εκδίκηση, η έννοια του καθήκοντος, της ευθύνης, της θυσίας, η δυναμική ή η εντροπία της πυρηνικής οικογένειας, το σκοτάδι ως δομικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης, είναι αναμφίβολα οι βασικές θεματικές του φιλμ, στο οποίο ένας πετυχημένος καρδιοχειρουργός καλείται να πάρει μια πολύ σκληρή απόφαση, όταν η συμπεριφορά ενός αγοριού το οποίο έχει πάρει υπό την προστασία του, απειλεί ολόκληρη την οικογένειά του.

Το φιλμ ξεκινά σε μαύρο, με μια μπαρόκ, υποβλητική μουσική για να συνεχίσει με ένα κοντινό σε μια ανοιχτή καρδιά στο χειρουργικό τραπέζι. Και με μια τέτοια αρχή δεν μπορείς παρά να περιμένεις την ένταση μόνο να ανέβει, κάτι που συμβαίνει με (συγχωρήστε μας το λογοπαίγνιο) χειρουργική ακρίβεια και με μια τόσο μεγαλόπνοη διάθεση που δεν μπορείς παρά να σκεφτείς τον Κιούμπρικ ή τον Τζόναθαν Γκλέιζερ στον τρόπο που ο Λάνθιμος σκηνοθετεί την αρχιτεκτονική των χώρων, των χαρακτήρων και της ιστορίας του.

Το «Ιερό Ελάφι» θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένα απόλυτα πετυχημένο κι ανατριχιαστικό θρίλερ εκδίκησης, ή ένα ξεκάθαρο genre film, αφού οι κανόνες του είδους υπηρετούνται (κάθε τόσο) με απόλυτη επιτυχία και συχνά η ένταση είναι σχεδόν ασφυκτική. Ομως καθώς αυτή είναι μια ταινία του Γιωργου Λάνθιμου σε ένα σενάριο του Ευθύμη Φιλίππου, δυο γιατροί μπορεί να συγκρίνουν τα ρολόγια τους και να ρωτά ο ένας τον άλλο σε πόσο βάθος είναι αδιάβροχα, ο πατέρας να ανακοινώνει σε ένα πάρτι ότι η κόρη του μόλις είχε την πρώτη της περίοδο και η αγαπημένη ερωτική στάση του ζευγαριού να είναι η «ολική αναισθησία».

Το φλερτ με το «παράλογο ή το μπανάλ όμως, μοιάζει εδώ να είναι με κάποιο τρόπο η «σύνδεση με τα προηγούμενα», ο τρόπος του Λάνθιμου να κρατήσει ενθαρρυντικά το χέρι του σινεμά του (κι όσων το αγαπούν) πριν το αφήσει ελεύθερο να εξερευνήσει καινούριες ενδιαφέρουσες περιοχές. Και τα βήματα της τέχνης του προς τα μπρος, μοιάζουν στην πραγματικότητα εδώ, με αληθινά άλματα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το «The Killing of a Sacred Deer» είναι ένα εντυπωσιακό φιλμ που κατορθώνει να συνθέσει τα πιο απροσδόκητα στοιχεία (από το μεταφυσικό μέχρι το pulp κι από το υπαρξιακό έως την σάτιρα και την μαύρη κωμωδία), να δώσει στους πρωταγωνιστές του την ευκαιρία να αναδυθούν από τους ρόλους τους με εξαιρετικές ερμηνείες, αλλά δείχνει να βασίζεται περισσότερο απ΄όσο θα χρειαζόταν στην φόρμα (την μουσική, τις κινήσεις της κάμερας, τις γωνίες) για να στηρίξει ένα δράμα που θα έπρεπε να έχει κάτι περισσότερο από τον αντίκτυπο μιας αρχαίας τραγωδίας όπως αυτή στην οποία αναφέρεται.

Κι αν αυτό δεν συμβαίνει -τουλάχιστον στο επίπεδο που θα έκανε το φιλμ αληθινά μια αληθινά συγκλονιστική εμπειρία- ίσως έχει να κάνει με την απροθυμία του Φιλίππου και του Λάνθιμου να σταθούν απέναντι στους χαρακτήρες και τις πράξεις τους τους με την σαφήνεια που το κάνει π.χ. ο Ευριπίδης σε μια άλλη ιστορία που περιλαμβάνει ένα «ιερό ελάφι», αφήνοντας τους θεατές τους να γεμίσουν τα κενά με αμφιβολία και αβεβαιότητα. Το οποίο βεβαίως μπορεί να είναι εδώ, ακριβώς το ζητούμενο.

Γιώργος Κρασσακόπουλος

Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2019

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ / COURT  (2015)

Σκηνοθεσία: Τσαϊτάνια Ταμάν

Σενάριο: Τσαϊτάνια Ταμάν

Ηθοποιοί: Ούσα Μπανέ, Γκιτάντζαλι Κουλκάρνι, Βίρα Σατιντάρ, Βιβέκ Γκομπέρ, Πραντίπ Τζόσι,

Κατηγορία: Δράμα, Κοινωνική

Χώρα: Ινδία

Διάρκεια: 116’

Διακρίσεις: Bραβείο καλύτερης ταινίας, κατηγορία Horizons, στο Φεστιβάλ Καννών και πολλές ακόμα βραβεύσεις και σε διάφορα φεστιβάλ.

Ένας νεαρός δικηγόρος, μια παντρεμένη εισαγγελέας και ένας μεσήλικας δικαστής συναντιούνται επανειλημμένα στην αίθουσα του δικαστηρίου όπου, σε μια σειρά συνεδριάσεων, εκδικάζεται η υπόθεση ενός ηλικιωμένου τραγουδοποιού ο οποίος κατηγορείται ότι με ένα επαναστατικό τραγούδι του παρακίνησε έναν εργάτη στην αυτοκτονία.

Επιχειρώντας να ακτινογραφήσει την περίπλοκη, ετερογενή και απείρως ενδιαφέρουσα κοινωνική πραγματικότητα της χώρας του, ίσως την πλέον συναρπαστική του ανατολικού ημισφαιρίου, ο 28άχρονος Ινδός Τσαϊτάνια Ταμάν κάνει την ιδανική σεναριακή επιλογή. Τοποθετεί την κάμερά του στην αίθουσα ενός δικαστηρίου όπου ένας νεαρός δικηγόρος, μια παντρεμένη εισαγγελέας και ένας μεσήλικας δικαστής συναντιούνται επανειλημμένα σε μια σειρά συνεδριάσεων. Αντικείμενό τους η υπόθεση ενός ηλικιωμένου τραγουδοποιού, ο οποίος κατηγορείται ότι με ένα επαναστατικό τραγούδι του παρακίνησε έναν εργάτη στην αυτοκτονία. Από μόνο του, το θέμα της ταινίας προσφέρει άφθονο πληροφοριακό υλικό για την οικονομική, εργασιακή, νομική και πολιτική κατάσταση της σύγχρονης Ινδίας. Αναχρονιστικοί νόμοι, αστυνομική αυθαιρεσία, διοικητική γραφειοκρατία και μια έντονη ταξική ανισότητα που εκτείνεται μέχρι και στη γλώσσα (ή διάλεκτο) συνεννόησης κυριαρχούν μέσα κι έξω από τη δικαστική αίθουσα. Η ακίνητη ως επί το πλείστον και σχεδόν πάντα σε γενικό πλάνο κάμερα του Ταμάν εντάσσει σταθερά τους ανθρώπους στο «διαδραστικό» περιβάλλον τους, αποτυπώνοντας τη χαοτική αυτή αλήθεια με ένα ψύχραιμο, σχεδόν ντοκιμαντερίστικο τρόπο. Δεν στέκεται όμως μόνον εδώ. Προχωρώντας πολύ βαθύτερα, ο σκηνοθέτης γεμίζει τη λιτή, αποστασιοποιημένη πλοκή του με πλήθος διακριτικών, ευφυέστατων όμως λεπτομερειών, που κάνουν αυτό το κοινωνικό ταμπλό μια απολαυστική κινηματογραφική εμπειρία. Χωρίς συναισθηματικά κρεσέντα, η ταινία ακολουθεί τους βασικούς ήρωες της στην καθημερινότητα τους, παίζοντας με τις αντιθέσεις επίσημο-ανεπίσημο, σοβαρό-ασήμαντο, φαίνεσθαι-είναι, τραγικό-κωμικό. Τα εσωτερικά των σπιτιών, η καθημερινή ρουτίνα, οι τετριμμένες συζητήσεις κουβαλούν ένα αόρατο, μα ουσιαστικό κοινωνικό βάρος που προσδίδει βάθος στους χαρακτήρες και τη δυνατότητα στο θεατή να κατανοήσει μια επιφανειακά ακατανόητη καθημερινότητα.

Χρήστος Μήτσης

Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2019 

ΑΓΡΙΟ ΠΟΝΤΙΚΙ / WILD MOUSE  (2017)  

Σκηνοθεσία: Γιόζεφ Χάντερ

Σενάριο: Γιόζεφ Χάντερ

Ηθοποιοί: Γιόζεφ Χάντερ, Πία Χερζέγκερ, Γιοργκ Χάρτμαν

Κατηγορία: Κωμωδία

Χώρα: Αυστρία, Γερμανία

Διάρκεια: 103’

Διακρίσεις: Υποψήφια ταινία για τα Teddy Awards.

 Ο μουσικοκριτικός Γκέοργκ απολύεται από την εφημερίδα όπου δούλευε μια ζωή. Κρύβει την αλήθεια από την ψυχολόγο σύζυγό του, η οποία προσπαθεί εναγωνίως να τον πείσει να αποκτήσουν παιδί. Εκείνος όμως το μόνο που σκέφτεται είναι η εκδίκηση. Στα καταχθόνια σχέδιά του τον βοηθά ένας συμμαθητής του, ο Έρικ. Σύντομα, η πρώην ήρεμη και τακτοποιημένη ζωή του Γκέοργκ εκτροχιάζεται.

Φιλόδοξος ο Αυστριακός Γιόζεφ Χάντερ, ως τώρα αναγνωρισμένος στη χώρα του ηθοποιός, κυρίως θεατρικός, ανέλαβε με το «Wild Mouse» τον τριπλό ρόλο του σκηνοθέτη, του σεναριογράφου και του πρωταγωνιστή σε μια μαύρη, πικρή, κοινωνική σάτιρα. Πιασμένος στη φάκα της σημερινής επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, κάνοντας σβούρες γύρω από τον εαυτό του χωρίς να μπορεί να γλιτώσει, ο ήρωας της ταινίας είναι ο Γκέοργκ, πενηντάρης μουσικοκριτικός σε εφημερίδα. Η προτίμησή του για την κλασσική μουσική, έναντι της ροκ και το γεγονός ότι τα πολλά χρόνια δουλειάς του έχουν ανεβάσει τον μισθό του, ωθούν τον διευθυντή του, Βάλερ, να τον απολύσει. Ο Γκέοργκ δεν μοιράζεται την πληροφορία με τη γυναίκα του, η οποία, αρκετά νεότερη, τον πιέζει να κάνουν παιδί.Νιώθοντας ξεπερασμένος και ποικιλοτρόπως «ανίκανος», ο Γκέοργκ πιάνει φιλίες με τον Έρικ, ο οποίος τον τραμπούκιζε στο σχολείο όταν ήταν παιδιά, αλλά τώρα είναι φιλικός κι υποστηρικτικός. Ο Έρικ προσπαθεί να επισκευάσει το «άγριο ποντίκι», το παιχνίδι του λούνα παρκ. Επιτέλους, ο Γκέοργκ έχει κάτι να φτιάξει - και ταυτόχρονα προσπαθεί να καταστρέψει, σε μια εκστρατεία εκδίκησης, ό,τι θεωρεί πολύτιμο ο Βάλερ, από το αυτοκίνητό του ως τη ζωή του.Το πρώτο μέρος της ταινίας μοιάζει με την τέλεια σημερινή μαύρη κωμωδία. Ο Γκέοργκ δεν έχει, πια, τίποτα να χάσει κι αυτό δίνει έναυσμα σε μια απολαυστικά πικρόχολη κριτική, όχι πια στους μουσικούς που κατακρεουργούσε στα κείμενά του, αλλά στα προβλήματα πολυτελείας, στην έλλειψη καλλιέργειας στον Τύπο, στα κοινωνικά πρότυπα, στις ενδοευρωπαϊκές αντιζηλείες, στην οικονομική ανισότητα, στα νιάτα που περνούν, σε οτιδήποτε απασχολεί έναν σκεπτόμενο και ενεργό άνθρωπο στη δική μας εποχή.

Σάββατο 12 και Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2018

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΑΙΝΙΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΡΑΜΑΣ 

Η κινηματογραφική Λέσχη Σάμου θα προβάλει βραβευμένες ταινίες μικρού μήκους από το Φεστιβάλ Δράμας που έγινε το διάστημα 16-22 Σεπτεμβρίου 2018.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας είναι το κορυφαίο φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Ελλάδας και ο ετήσιος τόπος συνάντησης για κινηματογραφιστές και επαγγελματίες του σινεμά. Ιδρύθηκε το 1978 και έχει σκοπό την προαγωγή και διάδοση της τέχνης του κινηματογράφου και ειδικότερα της ταινίας μικρού μήκους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και την ανάπτυξη πνεύματος φιλίας και συνεργασίας μεταξύ των κινηματογραφιστών απ’ όλες τις χώρες του κόσμου.

Κάθε χρόνο, τον μήνα Σεπτέμβριο γίνεται το φεστιβάλ Ελληνικών ταινιών μικρού μήκους και το Διεθνές φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους.

Ώρα Έναρξης 8μ.μ.

Πρόγραμμα Προβολών

Α' Ημέρα (Σάββατο) 

1. La ultima Hija - 21'

2. En partie - 16'

3. Calling - 16'

4. Όλα για όλα - 30'

5. Beyond good & evil - 12'

6. Βουρβουρού - 22'

7. The sound - 15'

8. Άβανος - 20'

Β' Ημέρα (Κυριακή)

1. Η σιγή των ψαριών όταν πεθαίνουν - 19'

2. Τέταρτος τοίχος - 10'

3. Ave Eva - 13'

4. Άρια - 14'

5. Πολυέλαιος - 10'

6. Μόλλυ 6-8 - 18'

7. Νάρκη - 22'

8. Quidnunc - 26'

9. Έκτορας Μαλό - Η τελευταία μέρα της χρονιάς. - 25'

Περισσότερα στο site του φεστιβάλ: 

https://dramafilmfestival.gr

Κατάλογος φεστιβάλ με πληροφορίες για τις ταινίες: https://dramafilmfestival.gr/bookcatalogueoffestival2018.html

Βραβεία ταινιών: https://dramafilmfestival.gr/awards_41sthnational_final.html

Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2019

ΓΟΥΕΣΤΕΡΝ / WESTERN (2017)

Σκηνοθεσία: Βαλέσκα Γκρίζεμπαχ

Σενάριο: Βαλέσκα Γκρίζεμπαχ

Hθοποιοί: Μάινχαρντ Νιούμαν, Ράινχαρντ Βέτρεκ, Σουλειμάν Αλίλοφ Λετίφοβ

Κατηγορία: Δράμα

Χώρα: Γερμανία

Διάρκεια: 120’

Διακρίσεις: Γερμανικό κινηματογραφικό βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας 2018.

Ενα άγριο φυσικό τοπίο, η συνεχής απειλή μιας αναμέτρησης, δυο ομάδες «σκληρών» ανδρών, οι ντόπιοι και οι ξένοι, ένα μικρό χωριό στην ζέστη του καλοκαιριού, ακόμη κι άλογα, το φιλμ της Βαλέσκα Γκρίζεμπαχ μοιάζει να έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που απαιτούνται για να δώσουν λόγο ύπαρξης στον τίτλο του φιλμ. Στον δικό της ορισμό αυτού του ανδροκρατούμενου είδους, οι καουμπόηδες είναι οι Γερμανοί υπάλληλοι μιας κατασκευαστικής εταιρείας που αναλαμβάνει έργα στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, οι ινδιάνοι είναι οι Βούλγαροι γηγενείς που φαντάζουν εξωτικοί -άλλοτε διασκεδαστικοί κι άλλοτε επικίνδυνοι- στα μάτια των εισβολέων, αλλά η Δύση παραμένει άγρια και σταθερά προσανατολισμένη στην «ανάπτυξη». Μέσα από τα μάτια ενός μοναχικού παρατηρητή που επιβλέπει ένα μεγάλο έργο στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, γινόμαστε μάρτυρες μιας νέας σύγκρουσης πολιτισμών.

Αργό στην εξέλιξή του αλλά έντεχνα κορυφωμένο κοινωνικό δράμα που ακτινογραφεί αποκαλυπτικά τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Eνωμένη Ευρώπη: ένας μονόδρομος οικονομικής ανάπτυξης, πολιτιστικής επικοινωνίας και ειρηνικής συνύπαρξης ή μια πλαστή πολιτικοκοινωνική συμμαχία καταδικασμένη στην αποτυχία; Ό,τι κι αν υποστηρίζουν οι αριθμοί και οι αναλύσεις, τα αποτελέσματα του εγχειρήματος φτάνουν στους απλούς πολίτες με πολλούς, αντιφατικούς και δυσερμήνευτους τρόπους. Γιατί «Γουέστερν» λοιπόν; Ο –παραπλανητικός σε πρώτη ανάγνωση– τίτλος παραπέμπει σε μια σύγκρουση καουμπόηδων και ινδιάνων (πολιτισμένοι και απολίτιστοι, άποικοι και ιθαγενείς) σε έναν τόπο και χρόνο που δεν έχουν φτάσει ακόμη ο (δυτικός) πολιτισμός και οι κοινωνικοί κανόνες του. Σε έναν κόσμο όπου ισχύει ακόμη το δίκαιο του ισχυρότερου, το οποίο εδώ αναδύεται μέσα από τις εθνικο-ταξικές διαφορές των αντίπαλων στρατοπέδων. Οι αναφορές στη γερμανική παρουσία στη χώρα επί Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ή στη Λεγεώνα των Ξένων δεν είναι διόλου τυχαίες, με το αργό στην εξέλιξή του μα έντεχνα κορυφωμένο αυτό κοινωνικό δράμα να κρατάει μια αποστασιοποιημένη ματιά από τους ήρωες και τα (υπόγεια) πάθη τους, να προχωρά με την ελάχιστη δραματική ένταση, να κρύβει τις απαντήσεις στις μικρές λεπτομέρειες και να ακτινογραφεί αποκαλυπτικά, τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Χρήστος Μήτσης