30.10.12

Κάποτε στην Ανατολία

Bir zamanlar Anadolu'da/Once upon a time in Anatolia
Καρλόβασι Παρασκευή 2/11/2012
Σάμος  Σάββατο 3/11/2012

Είδος: Δράμα
Παραγωγής: 2011
Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 27-10-2011
Διάρκεια: 150΄
Διανομή: Ama Films
Χρώμα: Έγχρωμο
Χώρα προέλευσης: Κεντρική Ανατολή,Τουρκία
Γλώσσα: Τούρκικα
Σκηνοθεσία: Nuri Bilge Ceylan
Σενάριο: Nuri Bilge Ceylan
Ebru Ceylan
Πρωταγωνιστούν:
Muhammet Uzuner
Yilmaz Erdogan
Taner Birsel
Διακρίσεις
Μέγα Βραβείο της κριτικής επιτροπής
στις Κάνες, 2011.

Περίληψη
Η ζωή σε μια μικρή πόλη στα βάθη της Ανατολίας, στην ενδοχώρα της Τουρκίας,
είναι σαν ένα αέναο ταξίδι στη μέση των στεπών: Η διαρκής αίσθηση ότι κάτι και-
νούριο και διαφορετικό θα συμβεί ξαφνικά, και θα εμφανιστεί "πίσω από τον
κάθε λόφο", στην οποιαδήποτε γωνιά της πόλης αυτής, και ταυτόχρονα αν και
τόσο εσωτερικό και ίδιο με τα υπόλοιπα, θα δώσει ζωντάνια, θα καθυστερήσει ή
και θα αλλάξει τους μονότονους ρυθμούς της καθημερινότητας των κατοίκων. Ένας
θάνατος, η αγωνία για την εξιχνίαση του εγκλήματος. Μια ομάδα ανδρών βρίσκε-
ται επί ποδός, ώστε να ανακαλύψει το συντομότερο, ένα νεκρό πτώμα στις αχα-
νείς στέπες της Ανατολής. Ο αστυνομικός, ο γιατρός, ο εισαγγελέας, ο
δήμαρχος, και ο ύποπτος για το περιστατικό που βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση.


Κριτική
 
Από τη χρήση του φιλμικού χρόνου, τα αργόσυρτα μονοπλάνα, τα καδραρίσματα
που επιμένουν στο γενικό και μονάχα σποραδικά διακόπτονται από το μεσαίο
και (σπανιότερα) το κοντινό, γίνεται φανερό πως ο Τούρκος σκηνοθέτης Νουρί
Μπιλγκέ Τζεϊλάν έχει παρακολουθήσει πολύ Αντονιόνι, Ταρκόφσκι, Αγγελόπουλο.
Κι όμως, τούτος ο φοβερός auteur έχει με τον καιρό εξελίξει ένα εντελώς δικό του
κινηματογραφικό ύφος.Η ειδοποιός διαφορά του μαθητή απότους δασκάλους του:
η όλο και εντονότερη, τελειότερη αντίστιξη που επιτυγχάνει ανάμεσα στο στυλ και
στο περιεχόμενο. Στον Τζεϊλάν, όσο πιο εκφραστική και  εξεζητημένη είναι η εικόνα
μέσα στην οποία κινούνται τα πρόσωπα, τόσο πιο απλά και αναγνωρίσιμα γίνονται
τα πρόσωπα αυτά, τόσο πιο συνηθισμένη και λαϊκή η γλώσσα και η εκφορά τους,
τόσο περισσότερο απομακρύνονται οι χαακτήρες από τον όποιο στόμφο.
Το ίδιο κι εδώ, στο "Κάποτε στην Ανατολία", τη νέα του ταινία και κατά τη γνώμη μας,
το αριστούργημά του. Οπου φεύγει από την Κωνσταντινούπολη του "Μακριά",
των "Κλιμάτων αγάπης" και των "Τριών πιθήκων", για να ενορχηστρώσει το δικό του
"σπαγγέτι γουέστερν" σε κάποιο σκονισμένο χωριό της Κεντρικής Τουρκίας. Το υπό αναζήτηση χρυσάφι των ταινιών του Λεόνε αντικαθιστά εδώ ένα θαμμένο πτώμα, τα άλογα
ένα αστυνομικό όχημα που περιφέρεται νύχτα στις στέπες με μπαγλαρωμένο τον δράστη
που δεν θυμάται πού ακριβώς το έθαψε, τους καουμπόηδες ένας αστυνόμος, ένας
εισαγγελέας κι ένας γιατρός, και τις μεταξύ τους μονομαχίες οι λεκτικές ανταλλαγές και
κυρίως, οι αναμετρήσεις που συντελούνται στα εσώψυχα του καθένα με το παρελθόν,
τα λάθη, τα βαριά μυστικά του. Τούτα τα τελευταία συναρμολογούνται μονάχα στο
τελευταίο 60λεπτο, στο πλαίσιο μιας δομής ιδιοφυούς, που ξεκινάει από το
γενικό για να"μαζευτεί" στο ειδικό. Το πρώτο μέρος,της αστυνομικής έρευνας, κυλάει
σιγανά, ατάραχα, με μεγάλες σιωπές αλλά και ασήμαντες κουβέντες που συχνά βγάζουν
και χιούμορ, πάντως με δεκάδες λεπτοέρειες που από κάτω δονούνται με αναφορές
-μέσα από τους τρεις εκπροσώπους της εξουσίας, συν τον δήμαρχο, στο σπίτι του οποίου
τελικά θα διανυκτερεύσουν- στον κοινωνικό ιστό της παλλόμενης ανάμεσα στο χθες
και στο σήμερα πολυεπίπεδης και συγκεχυμένης πολιτικο-οικονομικά Τουρκίας.
Στο δε δεύτερο μέρος το δράμα πυκνώνει, τα κίνητρα αποκαλύπτονται, η βυθομέτρηση
στα πρόσωπα εντείνεται.

Ρόμπυ Εκσιέλ, e-go.gr



25.10.12

Ο Κόσμος Είναι Μεγάλος και η Σωτηρία της Ψυχής Βρίσκεται στη Γωνία

Svetat e golyam i spasenie debne otvsyakade/
The world is big and salvation lurks around the corner


Καρλόβασι Παρασκευή 26/10/2012
Σάμος Σάββατο 27/10/2012

Είδος:Δράμα
 Παραγωγής: 2008
Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 23-12-2010
Διάρκεια: 105΄
Διανομή: Ama Films
Χρώμα:Έγχρωμο
Χώρα προέλευσης: Βουλγαρία, Γερμανία,Σλοβενία, Ουγγαρία
Γλώσσα: Βουλγαρικά, Γερμαικά, Ιταλικά, Σλοβέικα, Αγγλικά
Σκηνοθεσία: Stephan Komandarev
Σενάριο: Yurii Dachev Stephan Komandarev Dusan Milic, Ilija Trojanow (μυθιστόρημα)

Πρωταγωνιστούν:
Miki Manojlovic
Carlo Ljubek
Hristo Mutafchiev
Ana Papadopulu
Lyudmila
Cheshmedzhieva

 Διακρίσεις
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Βραβείο Κοινού
 στο Διεθνές Φεστιβάλ της Σόφιας,
Βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο Διεθνές
Φεστιβάλ του Bergen (Νορβηγία), Βρα-
βείο Καλύτερου Σεναρίου, Βραβείο Κα-
λύτερης Φωτογραφίας στο Εθνικό
Φεστιβάλ Golden Rose της Βάρνα (Βουλ-
γαρία), Βραβείο Κοινού στο Διεθνές Φε-
στιβάλ της Ζυρίχης, Βραβείο Καλύτερης
Ταινίας στο Εθνικό Φεστιβάλ Film and
the City της Nova Zagora (Βουλγαρία),
Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής,
Βραβείο Don Quijote στο Διεθνές Φεστι-
βάλ Black Nights του Ταλίν (Εσθονία),
2008.


Περίληψη
Μετά από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημαο Άλεξ δεν μπορεί πλέον να θυμηθεί
ποιο είναι το όνομά του. Για να του θερα-
πεύσει τη μνήμη, ο παππούς του ο Μπάι
Νταν ταξιδεύει στη Γερμανία προκειμέ-
νου να οργανώσει ένα ταξίδι στο παρελ-
θόν για τον εγγονό του, ένα ταξίδι
μνημών πίσω στη χώρα που γεννήθηκε
και μεγάλωσε (Βουλγαρία). Ενώ ταξι-
δεύουν διαμέσου του χρόνου και του
τόπου, διασχίζουν τη μισή Ευρώπη παί-
ζοντας τάβλι, το πιο απλό και συνάμα το
πλέον περίπλοκο από όλα τα παιχνίδια.
Αυτή η καθημερινότητα βοηθά τον Άλεξ
να συνειδητοποιήσει ποιος είναι, καθώς
το τάβλι είναι το κλειδί της δικής του
ιστορίας.
Κριτική

14.10.12

Without a Clue

Επιτέλους, λίγη σοβαρότητα κύριε Χολμς! 

Είδος: Κωμωδία, μυστήριο
Παραγωγής: 1988
Πρεμιέρα: 21-10-1988 (USA)
Διάρκεια: 107΄
Διανομή: Studio
Χρώμα: Έγχρωμο
Χώρα προέλευσης: Αγγλία
Γλώσσα: Αγγλικά
Σκηνοθεσία: Thom E. Eberhardt
Σενάριο: Gary Murphy  Larry Strawther
Πρωταγωνιστούν:Michael Caine-Ben Kingsley- Jeffrey Jones



Ανατρέποντας το μύθο του Σέρλοκ Χολμς, η ταινία μας παρουσιάζει το Δρ.Ουάτσον σαν την αστυνομική αυθεντία του ντουέτου, ενώ ο περιβόητος ντετέκτιβ δεν είναι παρά ένας άθλιος ηθοποιός που μέσω του Δρ. Ουάτσον λύνει όλα τ' αστυνομικά αινίγματα. Σ’ αυτή την πολύ καλή κωμωδία, πρωταΓωνιστής δεν είναι, ως συνήθως, ο «πραγματικός» Σέρλοκ Χολμς. Αντ’ αυτού, ο ντετέκτιβ Γουότσον προσλαμβάνει έναν ηθοποιό, ο οποίος υποδύεται τον γνωστό επιθεωρητή και υποτίθεται ότι είναι συΝεργάτης του. Αρχικά, κανείς δεν αμφιβητεί την εγκυρότητα του Γουότσον όσο αυτός έχει τον «Σέρλοκ Χολμς» στο πλάι του. Απ’ τη στιγμή, όμως, που πρόκειται για έναν ηθοποιό, και μάλιστα αλκοολικό, ο οποίος δεν μπορεί να του δώσει χρήσιμες λύσεις, τα πράγματα περιπλέκονται.

Η ταινία
Μια ευχάριστη αστυνομική κωμωδία που αφηγείται την εξής ιστορία: Ο γιατρός Γουάτσον κρύβει την εκπληκτική του ικανότητα να λύνει τα αστυνομικά αινίγματα, αποδίδοντάς τα σε ένα φανταστικό
ντετέκτιβ, τον Σέρλοκ Χολμς. Ομως, με το να κάνει συνεχώς διαφήμιση σε ένα ανύπαρκτο πρόσωπο, έχει σαν αποτέλεμα να τον αποζητά ο κόσμος. Γι' αυτό, ο γιατρός αναγκάζεται να προσλάβει έναν
ηθοποιό για να τον υποδυθεί, εξηγώντας του πώς θα πρέπει να είναι ο διάσημος ντετέκτιβ, ο Σέρλοκ Χολμς. Δυστυχώς όμως, ο ηθοποιός μπορεί να είναι καλός στη δουλειά του, αλλά στην ιδιωτική του
ζωή είναι ένας μέθυσος, ένας τρομερός γυναικάς και μανιώδης χαρτοπαίκτης, ελαττώματα που δεν τα έχει ο «πραγματικός» Χολμς, ελαττώματα που κάνουν δύσκολη τη ζωή του γιατρού.

 

11.10.12

Αυγό



Yumurta

Καρλόβασι  Παρασκευή 12/10 –Σάμος Σάββατο 13/10/2012
Είδος: Δράμα
Παραγωγής: 2011
Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 27-01-2011
Διάρκεια: 97΄
Διανομή:New Star
Χρώμα:Έγχρωμο
Χώρα προέλευσης:Τουρκία
Γλώσσα:Τούρκικα
Σκηνοθεσία:Semih Kaplanoglu
Σενάριο:Semih Kaplanoglu  Orçun Köksal
Πρωταγωνιστούν: Nejat Isler, Saadet Aksoy, Ufuk Bayraktar,Tülin Öze, Gülçin Santircioglu, Kaan Karabacak, Semra Kaplanoglu

Περίληψη
 Μετά το θάνατο της μητέρας του Ζεχρά,
ο ποιητής Γιουσούφ επιστρέφει μετά από
χρόνια στην πόλη όπου μεγάλωσε. Ένα
νεαρό κορίτσι, η Αϊλά, τον περιμένει στο
ερειπωμένο πατρικό σπίτι. Ο Γιουσούφ
αγνοεί την ύπαρξη αυτής της μακρινής
συγγενούς που ζούσε με τη μητέρα του
τα τελευταία πέντε χρόνια… Η Αϊλά έχει
κάτι να ζητήσει απ’ τον Γιουσούφ. Ο Γι-
ουσούφ πρέπει να κάνει το τελετουργικό
θυσίας που η μητέρα του δεν πρόλαβε.
Μαζί με την Αϊλά ξεκινούν για τον τάφο
του Αγίου, τρεις-τέσσερις ώρες δρόμο μα-
κριά, για να κάνουν την παραδοσιακή τε-
λετή. Αδυνατώντας να βρουν το κοπάδι
απ’ το οποίο θα γινόταν η επιλογή του
ζώου για τη θυσία, καταφεύγουν σ’ ένα
ξενοδοχείο δίπλα σε μια ηφαιστειογενή
λίμνη για να περάσουν τη νύχτα. Η
ατμόσφαιρα του γαμήλιου γλεντιού που
επικρατεί στο ξενοδοχείο φέρνει τον Γι-
ουσούφ και την Αϊλά πιο κοντά. Η επι-
στροφή στην γενέθλια πόλη θα τους βρει
και τους δύο αλλαγμένους.

Σημείωμα του σκηνοθέτη για το
ελληνικό κοινό

Το “Αυγό” είναι η πρώτη μου ταινία από
την Τριλογία του Γιουσούφ. Έκανε πρε-
μιέρα στο Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών
του Φεστιβάλ των Καννών και έκτοτε έχει
κερδίσει πολλά βραβεία σε φεστιβάλ
παγκοσμίως. Πλέον, η ταινία έχει πουλη-
θεί σε αρκετές χώρες μεταξύ των οποίων
οι Η.Π.Α., ο Καναδάς, η Γαλλία, η Ισπα-
νία, το Ιράν, η Ιαπωνία, η Ρουμανία, η
Ταϊβάν, οι χώρες της Βαλτικής, το Βέλ-
γιο, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, και
λίαν προσφάτως η Ελλάδα. Όλα αυτά
έγιναν πραγματικότητα χάρη στην ελλη-
νοτουρκική συνεργασία. Ήταν μια καλή
αρχή, που έδωσε την ώθηση τόσο για την
επιτυχία της ταινίας «Γάλα» όσο και για
τη Χρυσή Αρκούδα της ταινίας «Μέλι».
Χρησιμοποίησα ένα εκτεταμένο κινημα-
τογραφικό φλας μπακ, προκειμένου να
γυρίσω τις ταινίες αυτές με την αντί-
στροφη χρονική τους πορεία. Πάντως,
και οι τρεις ταινίες πραγματοποιήθηκαν
στο παρόν, που περιγράφουν.
Ευελπιστώ ότι κατάφερα να διηγηθώ με
αυτό τον τρόπο το φορτίο και τον πόνο
που προκαλεί το πέρασμα του χρόνου,
στο βαθμό που μπορεί να προσκαλέσει
τον κάθε θεατή να θυμηθεί και να σκε-
φτεί ενδελεχώς τον δικό του, προσωπικό
χρόνο. Όλοι μας έχουμε μητέρες και
είναι εξαιρετικά πιθανό να μην ξοδέψαμε
το χρόνο που θα θέλαμε με αυτές, κάτι
που πλέον δεν είμαστε και τόσο ικανοί
να κάνουμε. Είμαι της άποψης ότι ο
χρόνος είναι η πρώτη ύλη του κινηματο-
γράφου. Ο χρόνος, το διάστημα και -
επομένως- η προσωπικότητα του
Γιουσούφ, του πρωταγωνιστή του
«Αυγού», είναι διαμορφωμένα και σχημα-
τισμένα μέσα στα κινηματογραφικά όρια
όπως ακριβώς έκαναν δημιουργοί όπως ο
Μπρεσόν, ο Ταρκόφσκι, ο Σατγιαζίτ Ρέι
και ο Όζου. Για μένα, η κινηματογρά-
φηση είναι μια εξ ολοκλήρου μεταφυ-
σική και φιλοσοφική ενασχόληση.
Όταν δούλευα το σχέδιο του «Αυγού»,
πρωτίστως με ενδιέφερε η σχέση μητέ-
ρας-γιου. Στην Τουρκία, στην κουλτούρα
μας, η σχέση μητέρας-γιου είναι ένας
σημαντικός παράγοντας που καθορίζει τη
ζωή και τις επιλογές μας. Εξετάζω τη
σχέση μητέρας-γιου βάσει του τόπου
προέλευσής τους. Θέλησα η αλλαγή στη
σχέση αυτή να έχει ως φόντο την επαρ-
χιακή Τουρκία. Στην πραγματικότητα,
αυτό που θα απομείνει είναι η ίδια η
σχέση και οι αλλαγές που έχει υποστεί.
Semih Kaplanoglou
Κωνσταντινούπολη, Ιανουάριος 2011