Ταξίδι στη Μυτιλήνη

Παρασκευή 7/10 Καρλόβασι, Σάββατο 8 και Κυριακή 10/10 Σάμος

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ » Χρήστος Χατζηπαναγιώτης » Μαρία Ζορμπά » Δημήτρης Καταλειφός » Λουκία Μιχαλοπούλου » Νικόλας Παπαγιάννης

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ » Λάκης Παπαστάθης ΔΙΑΡΚΕΙΑ » 105 λεπτά ΠΡΕΜΙΕΡΑ » 18-11-10

LINKS » Επίσημο Site

Ο Κώστας μετά από είκοσι χρόνια παραμονής του στο Παρίσι αποφασίζει να επιστρέψει στην πατρίδα του τη Μυτιλήνη. Είχε προηγηθεί το τηλεφώνημα από έναν συμβολαιογράφο του νησιού που τον πληροφορεί πως κληρονόμησε το οικογενειακό σπίτι. Ο Κώστας είχε φύγει από την Μυτιλήνη στα δεκαοχτώ του για σπουδές κινηματογράφου στο Παρίσι και έκτοτε δεν ξαναγύρισε εξαιτίας του οικογενειακού ιστορικού. Επιστρέφοντας συναντάει όσους έχουν απομείνει από τους συγγενείς του και ξαναθυμάται εκείνους που έχουν φύγει. Θυμάται τον εαυτό του μικρό στην ηλικία των δέκα χρόνων, την εποχή δηλαδή που συνέβησαν τα δραματικά γεγονότα στην οικογένειά του. Η σχέση του με την Ελένη, μια νέα γυναίκα που εργάζεται στο γηροκομείο Μυτιλήνης, του ανοίγει νέους δρόμους για την ζωή του και την τέχνη του...

Ταξίδι στη Μυτιλήνη ** 1/2 Σε ένα δωμάτιο που έμεινε για χρόνια κλειστό Του Δημητρη Mπουρα / dbouras@kathimerini.gr ΔΡΑΜΑ Σκηνοθεσία: Λάκης Παπαστάθης Ερμηνεία: Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Μαρία Ζορμπά, Δημήτρης Καταλειφός, Λουκία Μιχαλοπούλου, Θόδωρος Κατσαδράμης ΚΡΙΤΙΚΗ. Οι εικόνες από το πρόσφατο ταξίδι του Λάκη Παπαστάθη στη Μυτιλήνη δεν προκαλούν ευχάριστους συνειρμούς, είναι σαν μια βαριά αποσκευή που την παίρνεις μαζί σου. Ο Παπαστάθης είναι πληθωρικός, και αυτό ενίοτε κρύβει ένα χάος. Ταυτοχρόνως είναι ευαίσθητος, ειλικρινής και τολμηρός. Σε αυτό το υπαρξιακό ταξίδι της επιστροφής του στο παρελθόν, που θα απογοητεύσει πλήρως τους εθισμένους στο φολκλόρ, η ρότα είναι πέρα από τη γαλήνη της νοσταλγίας και τη ζεστασιά της ηθογραφίας. Αυτό ήταν και το μεγαλύτερο ρίσκο. Το «Ταξίδι στη Μυτιλήνη» είναι μια διαδρομή από το σκοτάδι στο φως. Το κεντρικό πρόσωπο της ταινίας, το alter ego του Παπαστάθη, επιστρέφει από το Παρίσι στη Μυτιλήνη, όπου γεννήθηκε και έζησε μέχρι τα δεκαοχτώ του. Μετά τριάντα χρόνια απουσίας στο εξωτερικό (ουσιαστικά περί φυγής πρόκειται) ο «νόστος είναι ανέφικτος» και το ταξίδι του γυρισμού παίρνει διαστάσεις μιας μετωπικής αναμέτρησης με τα τραύματα που στιγμάτισαν την παιδική και την εφηβική του ηλικία. Ο θεατής μπαίνει μαζί του σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και τον ακολουθεί μέχρι το παράθυρο που έμεινε για χρόνια κλειστό. Το «Ταξίδι στη Μυτιλήνη» είναι μια ταινία για τα τραύματα της νιότης και για τη συμφιλίωση με τα γηρατειά και τον θάνατο. Αισθητικά, είναι ο Παπαστάθης ανάμεσα στον «Θεόφιλο» και στο «Μόνον της ζωής του ταξείδιον», μετέωρος και με την αγωνία να βρει ένα σταθερό βήμα, μια ισορροπία ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν του «νέου ελληνικού κινηματογράφου».
Υμνος στη Λέσβο και στον νόστο Του ΣΤΡΑΤΗ ΜΠΑΛΑΣΚΑ Σαν θεόρατη νυχτερίδα κρεμόταν ο αστερισμός της Κασσιόπης το Σαββάτο το βράδυ πάνω από την κινηματογραφική οθόνη που στήθηκε στην αυλή του ελαιοτριβείου -και μουσείου πλέον- «Βρανά» στον Παπάδο της Γέρας. Δυο χιλιάδες άνθρωποι έτρεξαν στην εκδήλωση που οργάνωσε η εταιρεία «Αρχιπέλαγος», ψυχή της οποίας είναι ο Νίκος Σηφουνάκης Και ήταν, την όμορφη αυτή λεσβιακή βραδιά, από τις λίγες φορές που ο αιώνιος αστερισμός πρέπει να ένιωσε να απειλείται. Αυτή τη φορά, από την κινηματογραφική μορφή ενός φτωχού φωτογράφου στην αυλή του Αγίου Θεράποντα, του ήρωα «Νυχτερίδα» της ταινίας «Ταξίδι στη Μυτιλήνη», που ερμήνευσε ο ηθοποιός Χρήστος Χατζηπαναγιώτης. Της νέας ταινίας του Λάκη Παπαστάθη, που πρωτοπαίχτηκε τιμής ένεκεν στο γενέθλιο τόπο του σκηνοθέτη. Και έσπευσαν στο ανακαινισμένο λιοτρίβι περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι (1.600 ήταν οι στημένες καρέκλες), χειροκροτώντας θερμά έναν ύμνο στην έννοια της επιστροφής. Ταυτόχρονα και ύμνο στη Μυτιλήνη, που πέρασε και «διενεμήθη» σε όσους έμειναν στο νησί -σαν τα ρούχα του μακαρίτη, αλλά και της ετοιμοθάνατης στην ταινία. Ή μάλλον σε όσους δεν έφυγαν ακόμα. «Ο μεγαλύτερος θερινός κινηματογράφος, το "Σινέ Βρανά"», έτσι ονομάστηκε το εγχείρημα της εταιρείας «Αρχιπέλαγος», που έχει δημιουργήσει και λειτουργεί το μοναδικό αυτό χώρο πολιτισμού-ελαιοτριβείο του παππού του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη. Ηταν πραγματικά ο χώρος που περισσότερο απ' όλους ταίριαζε να φιλοξενήσει την πρεμιέρα της ταινίας του Παπαστάθη. Με τους πιτσιρικάδες του χωριού στα γύρω ντουβάρια, τη μυρωδιά του γερανιού και του γιασεμιού ανάκατη με αυτή της γης, θύμιζε το «Σαπφώ», το «Παλλάς», αλλά και τη «Δροσιά» και τη «Νίκη», τους θερινούς κινηματογράφους της Μυτιλήνης μισό αιώνα πριν. Κι ετούτο το πραγματικό και ταυτόχρονα και επινοημένο χαρακτηριστικό της ταινίας και συνάμα και του τόπου, ήταν τα δύο βασικά στοιχεία της ταινίας, σύμφωνα με τον κριτικό του κινηματογράφου Γιάννη Μπακογιαννόπουλο, που προλόγισε το «Ταξίδι στη Μυτιλήνη». Οπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο κ. Μπακογιαννόπουλος, «ο σκηνοθέτης χτίζει μια κιβωτό μνήμης. Οχι ταριχευμένη, αλλά ζωντανή». «Τιμή για τη Λέσβο και το Αιγαίο», χαρακτήρισε ο υφυπουργός Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων, Νίκος Σηφουνάκης, το γεγονός της πρώτης προβολής της ταινίας στη Λέσβο. Ο υφυπουργός, ψυχή της εταιρείας «Αρχιπέλαγος», θυμήθηκε τις μέρες του στην ΕΡΤ, όταν γνώρισε τον Λάκη Παπαστάθη και την αγωνία του για κάθε δημιούργημά του. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί σε δύο έννοιες που πηγάζουν από την ταινία: το συναίσθημα και την αναπόληση. «Μεγάλο δημιουργό» χαρακτήρισε τον Λάκη Παπαστάθη ο ποιητής και στιχουργός Λευτέρης Παπαδόπουλος, αντιπρόεδρος της εταιρείας «Αρχιπέλαγος», υποδεχόμενος τον σκηνοθέτη αντί του απουσιάζοντος για λόγους υγείας προέδρου της, Νίκου Κούνδουρου. «Απροετοίμαστος για τόση συγκίνηση», δήλωσε ανεβαίνοντας στο βήμα ο σκηνοθέτης της ταινίας, Λάκης Παπαστάθης. Κάλεσε δίπλα του παρόντες συμμέτοχους στη δημιουργία της ταινίας, τη μοντέζ Ιωάννα Σπηλιοπούλου και τους ηθοποιούς Μπάμπη Αλατζά, Μυρτώ Παράσχη και Χρήστο Χατζηπαναγιώτη, και χαιρέτησε τους συμμαθητές του στο 2ο Γυμνάσιο Αρένων Μυτιλήνης και τους δεκάδες ερασιτέχνες ηθοποιούς θεατρικών ομάδων της Μυτιλήνης, που βοήθησαν στα γυρίσματα της ταινίας. Ας σημειωθεί εδώ πως, παρουσιάζοντας τον Χρήστο Χατζημαναγιώτη, εξήρε το ταλέντο του διακρίνοντας στο πρόσωπό του την ικανότητα του ηθοποιού που γνωρίζει να ισορροπεί ανάμεσα σε δύο χαρακτήρες. Του συγκροτημένα κωμικού και του τραγικού-μοιραίου προσώπου. Και μετά τα φώτα έσβησαν και πλημμύρισαν νου και καρδιά οι εικόνες του κινηματογραφιστή από το Παρίσι που επιστρέφει στη Μυτιλήνη, εικόνες μέσα από την κάμερα με την οποία καταγράφει, πότε σαν ντοκιμαντέρ και πότε δραματικά, μνήμες και συναισθήματα του παρόντος. Αργά τα μεσάνυχτα του Σαββάτου και όταν οι τίτλοι του τέλους στο «Ταξίδι στη Μυτιλήνη» έπεσαν, μέσα από ένα ποτήρι ούζο στο Πέραμα, τα αστέρια της Κασσιόπης ξαναβρήκαν τη λάμψη τους. *