Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2019

ΓΟΥΕΣΤΕΡΝ / WESTERN (2017)

Σκηνοθεσία: Βαλέσκα Γκρίζεμπαχ

Σενάριο: Βαλέσκα Γκρίζεμπαχ

Hθοποιοί: Μάινχαρντ Νιούμαν, Ράινχαρντ Βέτρεκ, Σουλειμάν Αλίλοφ Λετίφοβ

Κατηγορία: Δράμα

Χώρα: Γερμανία

Διάρκεια: 120’

Διακρίσεις: Γερμανικό κινηματογραφικό βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας 2018.

Ενα άγριο φυσικό τοπίο, η συνεχής απειλή μιας αναμέτρησης, δυο ομάδες «σκληρών» ανδρών, οι ντόπιοι και οι ξένοι, ένα μικρό χωριό στην ζέστη του καλοκαιριού, ακόμη κι άλογα, το φιλμ της Βαλέσκα Γκρίζεμπαχ μοιάζει να έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που απαιτούνται για να δώσουν λόγο ύπαρξης στον τίτλο του φιλμ. Στον δικό της ορισμό αυτού του ανδροκρατούμενου είδους, οι καουμπόηδες είναι οι Γερμανοί υπάλληλοι μιας κατασκευαστικής εταιρείας που αναλαμβάνει έργα στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, οι ινδιάνοι είναι οι Βούλγαροι γηγενείς που φαντάζουν εξωτικοί -άλλοτε διασκεδαστικοί κι άλλοτε επικίνδυνοι- στα μάτια των εισβολέων, αλλά η Δύση παραμένει άγρια και σταθερά προσανατολισμένη στην «ανάπτυξη». Μέσα από τα μάτια ενός μοναχικού παρατηρητή που επιβλέπει ένα μεγάλο έργο στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, γινόμαστε μάρτυρες μιας νέας σύγκρουσης πολιτισμών.

Αργό στην εξέλιξή του αλλά έντεχνα κορυφωμένο κοινωνικό δράμα που ακτινογραφεί αποκαλυπτικά τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Eνωμένη Ευρώπη: ένας μονόδρομος οικονομικής ανάπτυξης, πολιτιστικής επικοινωνίας και ειρηνικής συνύπαρξης ή μια πλαστή πολιτικοκοινωνική συμμαχία καταδικασμένη στην αποτυχία; Ό,τι κι αν υποστηρίζουν οι αριθμοί και οι αναλύσεις, τα αποτελέσματα του εγχειρήματος φτάνουν στους απλούς πολίτες με πολλούς, αντιφατικούς και δυσερμήνευτους τρόπους. Γιατί «Γουέστερν» λοιπόν; Ο –παραπλανητικός σε πρώτη ανάγνωση– τίτλος παραπέμπει σε μια σύγκρουση καουμπόηδων και ινδιάνων (πολιτισμένοι και απολίτιστοι, άποικοι και ιθαγενείς) σε έναν τόπο και χρόνο που δεν έχουν φτάσει ακόμη ο (δυτικός) πολιτισμός και οι κοινωνικοί κανόνες του. Σε έναν κόσμο όπου ισχύει ακόμη το δίκαιο του ισχυρότερου, το οποίο εδώ αναδύεται μέσα από τις εθνικο-ταξικές διαφορές των αντίπαλων στρατοπέδων. Οι αναφορές στη γερμανική παρουσία στη χώρα επί Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ή στη Λεγεώνα των Ξένων δεν είναι διόλου τυχαίες, με το αργό στην εξέλιξή του μα έντεχνα κορυφωμένο αυτό κοινωνικό δράμα να κρατάει μια αποστασιοποιημένη ματιά από τους ήρωες και τα (υπόγεια) πάθη τους, να προχωρά με την ελάχιστη δραματική ένταση, να κρύβει τις απαντήσεις στις μικρές λεπτομέρειες και να ακτινογραφεί αποκαλυπτικά, τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Χρήστος Μήτσης