6.1.10

Βάλς με τον Μπασίρ

08/01/2010 Παρασκευή ώρα 9.00 μμ Καρλόβασι
09/01/2010 Σάββατο-10/01/2010 Κυριακή ώρα 8.30 μμ Βαθύ
Vals Im Bashir-Waltz with Bashir
Βάλς με τον Μπασίρ


Director:Ari Folman
Writer:Ari Folman
Release Date:1 January 2009 Genre:Animation | Biography | Drama | War
Runtime:90 min Country: Israel | Germany | France | USA | Finland | Switzerland | Belgium | Australia Language:Hebrew | German | English | Arabic Color:Color Distribution: Seven Films


Cast:

Himself (voice)
Himself (voice)
Himself (voice)
Himself (voice)
Carmi Cna'an (voice)
Boaz Rein-Buskila (voice)
Himself (voice)
Herself (voice)

Ένας άντρας ξενυχτά σε ένα μπαρ. Τον λένε Άρι και είναι σκηνοθέτης. Συνομιλεί με έναν φίλο του που του εξομολογείται πως κάθε βράδυ στον ύπνο του τον κυνηγούν 26 σκυλιά. Είναι ο επαναλαμβανόμενος εφιάλτης που τον ξυπνά κάθε νύχτα, οι τύψεις του που δεν δαμάζονται.
Κάθε βράδυ ο ίδιος αριθμός. Συμπεραίνουν πως αυτό θα έχει να κάνει και με τη θητεία των δύο ανδρών στον Ισραηλινό στρατό στον πρώτο πόλεμο του Λιβάνου στις αρχές της δεκαετίας του '80. Μόνο που ο Άρι δεν έχει την παραμικρή θύμηση από τον πόλεμο στον οποίο ήταν κι αυτός παρών.
Δεν θυμάται τίποτα, έχει διαγράψει αυτήτην αμαρτωλή περίοδο από τη μνήμη του κι αυτό τον ενοχλεί αφόρητα. Θέλει τρελά να τα ξεθάψει όλα κι έτσι ανατρέχει στους παλιούς συστρατιώτες του, πραγματικά πρόσωπα που εμφανίζονται επώνυμα για να διηγηθούν τη δική τους εκδοχή από το βρώμικο 1982, όταν το Ισραήλ εισέβαλε στο Λίβανο για να στηρίξει τους ακροδεξιούς Χριστιανούς φαλαγγίτες του Μπασίρ Τζεμαγιέλ ενάντια στους Παλαιστίνιους και Λιβανέζους αγωνιστές.
Στην οθόνη παρελαύνουν εικόνες χαζοχαρούμενων νεαρών φαντάρων που από την ευημερούσα καθημερινότητα του Ισραήλ βρίσκονται να οδηγούν σιδερόφρακτα άρματα και να γαζώνουν τις ακτές του Λιβάνου τραγουδώντας πολεμοχαρή τραγούδια απίστευτης εθνικιστικής γελοιότητας, και διακινδυνεύοντας τη ζωή τους για το γόητρο της Ισραηλινής πατρίδας που τόσο επίμονα τους έχουν πιπιλίσει στο μυαλό. Η Βηρυτός μια πόλη φάντασμα, ερείπια και γιγαντοαφίσες του δολοφονημένου πλέον Μπασίρ Τζεμαγιέλ. Ώσπου σε μια ανταλλαγή πυρών ένας από τους συμπολεμιστές του Φόλμαν τρελαίνεται, αρπάζει το μεγαλύτερο οπλοπολυβόλο της διμοιρίας και διασχίζει το δρόμο πυροβολώντας και χορεύοντας άτσαλα με φόντο τη φιγούρα του Τζεμαγιέλ, ένα σουρεαλιστικό, μακάβριο βαλς που χαρίζει τον τίτλο στην ταινία.
Ξετυλίγοντας το κουβάρι της μνήμης του ο Φόλμαν και οι συμπολεμιστές του φτάνουν να μας αφηγηθούν το αποκορύφωμα των (μέχρι τότε) εγκλημάτων του Σιωνιστικού Ισραήλ, την υποστήριξη που παρείχε στους οπαδούς του Τζεμαγιέλ,τις φασιστικές συμμορίες των Φαλαγγιτών στο να εισβάλουν στα προσφυγικά Πα-λαιστινιακά στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα του Λιβάνου και να σφάξουν εν ψυχρώ χιλιάδες άμαχους Παλαιστίνιους σαν αντίποινα για την εκτέλεση του ηγέτη τους. Είναι σοκαριστικές οι αφηγήσεις των φαντάρων και ενός δημοσιογράφου που διηγούνται με φοβερά ειλικρινή και αποστασιοποιημένο τρόπο το χρονικό της σφαγής. Οι περισσότεροι παραδέχονται ότι γνώριζαν ότι γινόταν γενοκτονία χωρίς να επεμβαίνουν, αντίθετα περιπολούσαν γύρω από τα στρατόπεδα ρίχνοντας φωτοβολίδες και περιμένοντας κάποιους άλλους να επέμβουν! Ο δημοσιογράφος αναφέρει ότι επικοινώνησε με τον τότε Ισραηλινό υπουργό άμυνας, τον διαβόητο Αριέλ Σαρόν για να τον ενημερώσει, μη γνωρίζοντας ότι ο Σαρόν ήταν βασικός εμπνευστής της σφαγής. Για την πράξη του αυτή ο Σαρόν καθαιρέθηκε ισοβίως από την Ισραηλινή κυβέρνηση, αλλά είκοσι χρόνια αργότερα εκλέχτηκε πρωθυπουργός της χώρας και συνέχισε το «θεάρεστο» έργο του!
Το τριήμερο λοιπόν 15-17 Σεπτέμβρη του 1982, λιβανικές φασιστικές παραστρατιωτικές οργανώσεις, κάτω από την καθοδήγηση και τη βοήθεια του Ισραήλ, έσφαξαν πάνω από 3.000 Παλαιστίνιους πρόσφυγες που διέμειναν στα δυο μαρτυρικά στρατόπεδα της Σάμπρα και της Σατίλα στη Βηρυτό. Σχεδόν το 80% των σφαγιασμένων ήταν παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι! Η συγκεκριμένη πράξη έχει καταγραφεί από την ιστορία στις πιο μαύρες σελίδες της.
Το νήμα της σφαγής, και της μνήμης του Αρι, αρχίζει να ξετυλίγεται με τον πρώτο πόλεμο του Ισραήλ στο Λίβανο στον οποίο ήταν φαντάρος. Μετά από αυτόν τον πόλεμο ήρθε σαν συνέχεια ο εμφύλιος πόλεμος. Και ακόμα περισσότερο η τοποθέτηση από τους Ισραηλινούς και τους Δυτικούς της ισραηλινής φασιστικής μαριονέτας που άκουγε στο όνομα Μπασίρ Τζεμαγιέλ (1982). Ο Λιβανέζος φαλαγγίτης Τζεμαγιέλ ήταν απόγονος του Πιέρε Τζεμαγιέλ, που ίδρυσε το κόμμα των φαλαγγιτών μετά από επίσκεψή του στη Γερμανία του Χίτλερ (1936).
Κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του Τζεμαγιέλ ένας ισχυρός εκρηκτικός μηχανισμός δολοφονεί τον μόλις εκλεγέντα πρωθυπουργό. Η δολοφονία του έλυσε τα χέρια των Ισραηλινών, οι οποίοι, έτσι και αλλιώς, είχαν καταλάβει 40 χιλιόμετρα κατά μήκος των συνόρων. Με αφορμή, λοιπόν, τη δολοφονία, τα γεράκια του Ισραήλ αποφασίζουν να καταλάβουν ολόκληρο το Νότιο Λίβανο και το πράττουν! Στο μεταξύ, πριν τη δολοφονία, πάνω από 11.000 στρατιώτες της Συρίας και της PLO, υπακούοντας σε διεθνή συμφωνία, έχουν αποχωρήσει από το Λίβανο, το οποίο, τώρα πια, βρίσκεται στα χέρια και στο έλεος του Ισραήλ. Αυτή η κατάσταση επισφραγίστηκε με τη σφαγή της Σάμπρα και της Σατίλα!
Το «Βαλς με τον Μπασίρ» αρχίζει σαν μυθοπλασία, με ύφος και ατμόσφαιρα στυλιζαρισμένου νουάρ-κόμικ, για να προσγειωθεί μετά από 87 λεπτά της ώρας στην πραγματικότητα. Στις ντοκιμαντερίστικες εικόνες της μεγάλης σφαγής. Το 1959, στο «Χιροσίμα αγάπη μου», μια εμβληματική ταινία του μοντέρνου ευρωπαϊκού σινεμά, ο Αλέν Ρενέ συνέθεσε μιαν αλληλουχία εικόνων από το παρόν και το παρελθόν μιας πόλης (η Χιροσίμα με ανοικτές τις πληγές της) και μιας Γαλλίδας ηθοποιού που ανακαλούσε στη μνήμη της το τραύμα ενός απαγορευμένου έρωτα από τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο συνειρμός και η ανασύνθεση της κατακερματισμένης μνήμης λειτούργησε λυτρωτικά στη «Χιροσίμα», στην οποία παλεύουν η ένταση (μνήμη) και η ηρεμία (λήθη). Τηρουμένων των αναλογιών το «Βαλς με τον Μπασίρ» είναι η καλύτερη απομίμηση (ηθελημένα ή όχι, δεν έχει καμιά απολύτως σημασία) της ταινίας του Ρενέ.
Κανένας πόλεμος δεν χωνεύεται εύκολα, πόσο μάλλον όταν ανήκεις σε λάθος στρατόπεδο. Παρόλο που οι 3.000 νεκροί του 1982 υποτίθεται ότι βαραίνουν αποκλειστικά τους Λιβανέζους Χριστιανούς Φαλαγγίτες - λυσσαλέα αντίποινα για τη δολοφονία του πολυαγαπημένου ηγέτη τους Μπασίρ Γκεμαγιέλ - ο συμμαχικός Ισραηλινός στρατός μόνο αθώος δεν ήταν.
Δεν είναι λοιπόν παράξενο που η εισβολή στη Βηρυτό έχει διαγραφεί πλήρως από τη μνήμη του Ari Folman. Το αξιοπερίεργο είναι ότι το συνειδητοποίησε 26 χρόνια μετά. Η μοναδική χρήση πραγματικών εικόνων επιφυλάσσεται για το τέλος, σαν απόδειξη ότι η φρίκη δεν ήταν προϊόν της σκηνοθετικής του φαντασίας αλλά η πιο σκληρή πραγματικότητα.
Το Waltz im Bashir είναι ένα εξαιρετικό καλλιτεχνικό έργο. Ενα έργο που συνδυάζει τις νέες τεχνολογίες στον κινηματογράφο με την καλή ποιότητα και το καλό γούστο.Γυρίστηκε με τη γνωστή τεχνική λήψης rotating* που εδώ, σε σχέση με άλλες ταινίες που τη χρησιμοποίησαν, π.χ. «Spartans», αποδείχτηκε πολύ γοητευτική και εξαιρετικά αποτελεσματική. Στο «Βαλς» οι ολόσωμες κινούμενες φιγούρες με την αργή διακοπτόμενη ανθρώπινη κίνηση και οι αλλοιωμένοι χρωματικά «νεκροί» χώροι δημιουργούν μια σπάνια δραματική ατμόσφαιρα, η οποία κάνει ακόμα πιο τραγικά τα γεγονότα που εξελίσσονται στην οθόνη. Η σκηνή, δε, του βαλς του Μπασίρ είναι σχεδόν αδύνατο να αποδοθεί με τόση δύναμη από πραγματικούς ηθοποιούς.
• rotating: Ο σκηνοθέτης φιλμογραφεί αληθινούς ηθοποιούς να ερμηνεύουν τους ήρωες της ταινίας. Στη συνέχεια βάζει το φιλμ που τράβηξε στην τρικέζα (μηχάνημα με το οποίο δημιουργείς τα κινηματογραφικά τρικ) και το επεξεργάζεται καρέ-καρέ. Πάνω στον άνθρωπο ηθοποιό «φοράει» το κινούμενο σχέδιο. Η παρέμβασή του δεν τελειώνει εκεί. Παρεμβαίνει στα χρώματα, στην κίνηση, κλπ. Για να συνειδητοποιήσετε το χρόνο και τον κόπο της δουλειάς θυμίζω πως σε κάθε δευτερόλεπτο περνάνε 24 καρέ μπροστά από τα μάτια μας. Πολλαπλασιάστε τώρα τα 24 καρέ του δευτερολέπτου με τη διάρκεια της ταινίας (87΄ )και θα καταλάβετε....
Πέρα πάντως από την αισθητική του αρτιότητα, το Βαλς με τον Μπασίρ αξίζει γιατί μέσα σε μια κρίσιμη διεθνή συγκυρία, τολμά να μιλήσει ανοιχτά για τη γενοκτονία της Σάμπρα και της Σατίλα, μια ιστορία που Ισραήλ και ΗΠΑ πολύ θα ήθελαν να παραμείνει θαμμένη στα αζήτητα. Για την Ισραηλινή κοινωνία αποτελεί πολιτικό ταμπού να ανοίγει κανείς Παλαιστινιακά ζητήματα και οι όποιες επικριτικές φωνές που κατά καιρούς ακούγονται στη χώρα περιορίζονται σε αφηρημένες επικλήσεις για ειρήνη, δεν μπορούν να συγκρουστούν με τη στρατηγική επιλογή του Σιωνισμού. Σ’αυτό το φόντο το Βαλς όχι μόνο συγκινεί για την αντιπολεμική σκοπιά του αλλά συμβάλλει στη γνώση της αλήθειας για τον πόλεμο του Λιβάνου. Κι αν με το να ζητήσει κανείς συγγνώμη δεν μπορεί να επανορθώσει μια κτηνωδία τέτοιου μεγέθους, έχει σημασία ποτέ και σε καμιά περίπτωση αυτή να μην ξεχαστεί.

http://www.mixtape.gr http://trans.kathimerini.gr http://www.myfilm.gr http://www1.rizospastis.gr
http://www.sek-ist.gr


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου